Αρχική ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ Ανάγκη στήριξης των φρούτων και λαχανικών από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Ανάγκη στήριξης των φρούτων και λαχανικών από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Απρίλιος 9, 2024

Στην ανάγκη αρωγής του τομέα φρούτων και λαχανικών εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν από την κλιματική αλλαγή αναφέρεται σε άρθρο της στον ΑγροΤύπο η γεωπόνος από την Βέροια κα Λίνα Τουπεκτσή.

Τις τελευταίες δεκαετίες αυξάνεται διεθνώς η ανησυχία για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής και συζητούνται έντονα τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να εφαρμοσθούν.

Οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές σε όλη την Ευρώπη. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των κυμάτων καύσωνα σε πολλές περιοχές της ΕΕ, προκαλούν ήδη οικονομικές απώλειες στους αγρότες.

Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες έχουν ήδη σοβαρό αντίκτυπο στον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην Ευρώπη. Ο συνδυασμός του ζεστού και ξηρού καιρού οδήγησε σε πρόωρο γήρανση των καλλιεργειών με αποτέλεσμα τη μη βέλτιστη συσσώρευση βιομάζας. Καλλιέργειες σε περιοχές με βροχοπτώσεις άνω του μέσου όρου, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, παρουσίασαν αύξηση της ευπάθειας σε παράσιτα και ασθένειες.

Οι Rowlands et al. (2012) προβλέπουν αύξηση στην παγκόσμια θερμοκρασία μεταξύ 1,4 και 3 C έως το 2050. Το πλέον απαισιόδοξο σενάριο αναφέρει ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μπορεί να αυξηθεί έως και 5,8 C έως το 2100 (IPCC, 2007). Αναμένεται ότι η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας θα οδηγήσει σε συχνότερη εμφάνιση ακραίων καιρικών συνθηκών και αλλαγών στα μοτίβα βροχοπτώσεων. Οι Coumou and Rahmstorf (2012) ανέφεραν συσχετίσεις μεταξύ των ήδη παρατηρούμενων αυξημένων θερμοκρασιών και των ακραίων καιρικών φαινομένων που καταγράφηκαν την τελευταία δεκαετία.

Πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) προβλέπει ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να μειώσει την αξία της ευρωπαϊκής γεωργίας κατά 16 % έως το 2050 λόγω της αύξησης της ξηρασίας και των έντονων βροχοπτώσεων. Σύμφωνα με την έκθεση, η παραγωγικότητα των καλλιεργειών στις μεσογειακές χώρες αναμένεται να μειωθεί πάνω από 80% έως το 2100, ενώ οι βόρειες και δυτικές περιοχές ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες περιόδους ανάπτυξης και πιο κατάλληλες συνθήκες για εντατικοποίηση της γεωργίας.

Ειδικότερα, στη Μεσόγειο, η συχνότητα ξηρασίας θα αυξηθεί, ιδιαίτερα κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Οι καλλιέργειες φράουλας και κερασιού στην Ευρώπη σημείωσαν απώλειες ,έως και 40%, ενώ οι όψιμοι παγετοί οδήγησαν σε σοβαρές απώλειες των καλλιεργειών και για τα σμέουρα και τα δαμάσκηνα.

Στην Ελλάδα οι χαλαζοπτώσεις έπληξαν τις καλλιέργειες ροδάκινων και βερίκοκων, με περίπου το 20%, των καλλιεργήσιμων περιοχών να επηρεάζονται.

Τα περιβαλλοντικά συνεπώς ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στο κλίμα, της απώλειας νερού και του ανταγωνισμού για πόρους, απειλούν την παγκόσμια προσφορά φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Η πολιτεία σε συνεργασία με τους παραγωγούς θα πρέπει να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν στρατηγικές που θα αντιμετωπίσουν το φαινόμενο.

Το παράδειγμα της ένωσης Γάλλων παραγωγών Blue Whale αποδεικνύει ότι οι ίδιοι οι παραγωγοί μπορούν να αναπτύξουν λύσεις για την καλλιέργεια φρούτων ανθεκτικών στο κλίμα. Οι παραγωγοί διερευνούν βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας φρούτων όπως οπωρώνες με μικρότερη κατανάλωση νερού, βελτίωση της ποιότητας των εδαφών και μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων έως και 50%. Δώδεκα εκατομμύρια ευρώ επενδύονται στο παραπάνω έργο, με συγκεκριμένα αποτελέσματα να αναμένονται το 2028.

Αντίστοιχα στις ΗΠΑ ομάδα με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και το Ίδρυμα Ερευνών ILSI και βεβαίως με υποστήριξη 3 εκατομμυρίων δολαρίων από το Εθνικό Ινστιτούτο Τροφίμων και Γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, ερευνά την επίλυση αντίστοιχων προβλημάτων.

Στα εργαλεία συμπεριλαμβάνονται η μοντελοποίηση των καλλιεργειών, περιβάλλοντος, οικονομίας και κλίματος για να καταγραφούν οι τρέχουσες αλλά και να προβλεφθούν οι μελλοντικές επιπτώσεις των αποδόσεων. Ταυτόχρονα αναλύουν το δυναμικό παραγωγής επιλεγμένων καλλιεργειών οπωροκηπευτικών σε πολιτείες όπου καλλιεργούνται επί του παρόντος, με στόχο να εντοπίσουν μελλοντικές τοποθεσίες που θα επιτρέψουν ανθεκτικές στρατηγικές για συνεχή παραγωγή.

Οι συζητήσεις για κλιματικά ζητήματα και για την επιτάχυνση της δράσης προς τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, της Σύμβασης Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, δεν πρέπει να αγνοούν ότι τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν έναν από τους χαμηλότερους περιβαλλοντικούς αντίκτυπους στην παραγωγή από οποιαδήποτε ομάδα τροφίμων.

Ταυτόχρονα, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν μέρος των συστάσεων κατανάλωσης για μια υγιεινή διατροφή με συνιστώμενη από τον ΠΟΥ ελάχιστη ποσότητα 400 gr την ημέρα.

Ο τομέας των φρούτων και λαχανικών συμβάλλει θετικά στην παγκόσμια στρατηγική αειφορίας και στην επίτευξη των κλιματικών στόχων και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπισθεί και από την Ελλάδα στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για τον πρωτογενή τομέα.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΘΛΗΤΙΚΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΑ

ΔΗΜΟΤΙΚΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ