Ο Προπονητής που ασχολείται με τις μικρές ηλικίες στο ποδόσφαιρο πρέπει πρώτα να είναι παιδαγωγός, ψυχολόγος και μετά προπονητής.
Εκτός από τις απαραίτητες γνώσεις προπονητικής είναι απαραίτητο να έχει και γνώσεις παιδαγωγικής, αθλητικής ψυχολογίας για να μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες που απαιτεί όχι μόνο το ποδόσφαιρο αλλά και η κοινωνία του αύριο.
Η αγωνιστική πρόοδος των παικτών δεν διαμορφώνεται μόνο από την προσπάθεια για βελτίωση στον αγωνιστικό τομέα αλλά σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχολογία και τα σωστά εκπαιδευτικά ερεθίσματά που δέχονται τα παιδιά εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου.
Η προπόνηση σε μικρές ηλικίες είναι κυρίως ψυχαγωγικού χαρακτήρα και προπόνηση προετοιμασίας για υψηλές επιδόσεις εάν υπάρχει και το ταλέντο.
Ο σωστός προπονητής πρέπει να επιβραβεύει κάθε θετική ενέργεια, να παρατηρεί με διακριτικό τρόπο (ανατροφοδότησης) ενδεχόμενα λάθη και να δίνει το δικαίωμα για βελτίωση στην συνέχεια.
Έτσι ο προπονητής θα μπορεί να εφαρμόζει με επιτυχία το κατάλληλο πρόγραμμα προπονητικής επιβάρυνσης στα παιδιά της κάθε ηλικίας, χωρίς να δημιουργούνται αρνητικές συνέπειες στην ψυχολογία, την υγεία, την αγωνιστική βελτίωση και να συμβάλλει αποτελεσματικά την σωστή αξιοποίηση του ταλέντου.
Από παιδαγωγικής και διδακτικής άποψης η εκμάθηση της τεχνικής είναι συνάρτηση της ωριμότητας και της δημιουργίας κατάλληλων ερεθισμάτων σύμφωνα με την πρόοδο και την ηλικία.
Οι βασικοί διδακτικοί κανόνες στις μικρές ηλικίες στηρίζονται στην φιλοσοφία της ελεύθερης σκέψης και έκφρασης του μικρού αθλητή.
Πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στο παιδί να σκέφτεται και να εκφράζεται ελεύθερα για να μπορέσει να επινοήσει το παιχνίδι του και εάν διαπιστώνεται ότι οδηγείται σε λάθος δρόμο, με εποικοδομητικό τρόπο (ανατροφοδότησης) να καθοδηγείται στον σωστή κατεύθυνση.
Ο προπονητής πρέπει να έχει επιστημονική κατάρτιση, να κατευθύνει με ηρεμία τους αθλητές και να έχει καλή συμπεριφορά μέσα και ‘έξω από τον αγωνιστικό χώρο.
Ο ρόλος και η συμπεριφορά του προπονητή πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλικία των παιδιών που προπονεί.
Όσο μικρότερος σε ηλικία είναι ο αθλητής τόσο ποιο δύσκολα γίνονται κατανοητά τα προπονητικά ερεθίσματα. Ο προπονητής πρέπει να εφαρμόζει ενδεδειγμένες παιδαγωγικές συμπεριφορές και νέες εκπαιδευτικές μεθόδους .
Επίσης πρέπει να έχει την ικανότητα να διαγνώσει τα ψυχολογικά όρια που μπορεί κάποτε το παιδί να φθάσει στις ανώτατες επιδόσεις και αποδόσεις.
Ο στόχος δεν πρέπει να είναι πολύ υψηλός και όχι πάνω από τις δυνατότητες του κάθε παιδιού γιατί διαφορετικά αντί για πρόοδο θα έχουμε αποτυχία και αρνητικές συνέπειες στην ψυχολογία του.
Όταν το παιδί αναπτύσσεται περνώντας από την βρεφική ηλικία σε αυτή του σχολείου και ύστερα στην εφηβία, συνοδεύεται και από μία αρμονική ψυχολογική ανάπτυξη.
Η ψυχολογία των νέων παιδιών δεν έχει ακόμη σταθεροποιηθεί και την πρόοδο τους μπορούν να βλάψουν πιθανές δυσκολίες στο προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον. Το κάθε παιδί πρέπει να δέχεται τα κατάλληλα ερεθίσματα ανάλογα με την ηλικία τα προσόντα και το επίπεδο εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση στο ποδόσφαιρο για να έχει αποτέλεσμα πρέπει να ακολουθεί την παρακάτω ιεραρχία με στόχο να καθοδήγει το προπονητή σε συγκεκριμένη μεθοδολογία προπόνησης.
Η μεθοδολογία προπόνησης στηρίζεται στα 5 στάδια της αναπτυξιακής φάσης του παιδιού, που είναι :
1) Το εισαγωγικό, 2) το βασικό, 3) το ειδικό, 4) το μεταβατικό ή τελειοποίησης και 5) το στάδιο της υψηλής απόδοσης.
Πρώτη σχολική περίοδος (6-10 ετών ) – Εισαγωγικό ( Παιγνιώδης μορφή- Άσκηση – Παιχνίδι)
Δεύτερη σχολική περίοδος(11-12 ετών) –Βασικό ( Διδασκαλία)
Πρώτη φάση της εφηβείας (13-14 ετών) –Ειδικό ( Εκπαίδευση)
Δεύτερη φάση της εφηβείας (15-16 ετών) – Μεταβατικό η Τελειοποίησης (Προπόνηση – Καθοδήγηση)
Εφηβική φάση (17-18 ετών) – Υψηλής Απόδοσης (Προπόνηση – Καθοδήγηση)
Για να μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε θετικά αποτελέσματα, θα πρέπει να προσδιορίζονται οι στόχοι της προπόνησης που να δίνουν απάντηση στα παρακάτω βασικά μεθοδολογικά ερωτήματα:
ΠΩΣ: (Μέθοδος –Μορφές Οργάνωσης)
ΤΙ: (Περιεχόμενα-Ασκήσεις προπόνησης)
ΠΟΤΕ: (Μεσόκυκλος –Μικρόκυκλος – Προπονητική μονάδα)
ΓΙΑΤΙ: (Αιτιολόγηση των προπονητικών επιλογών)
Για τον καθορισμό του περιεχομένου του προπονητικού προγράμματος πρέπει να αξιολογούνται τα παρακάτω δεδομένα :
Ποια είναι η προπονητική και η βιολογική ηλικία του παίκτη
Οι ατομικές ιδιαιτερότητες του παίκτη
Ο ρυθμός βελτίωσης στην τεχνική και τακτική
Τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά
Οι κοινωνικές υποχρεώσεις (σχολείο, ξένες γλώσσες)
Οι συνθήκες διεξαγωγής της προπόνησης (υλικοτεχνική υποδομή – κλιματολογικές συνθήκες
Ο προπονητής για να ενεργεί με επιτυχία πρέπει να γνωρίζει και να αναγνωρίζει ποιες είναι ευαίσθητες φάσεις της ανάπτυξης που ευνοούν την εκμάθηση του ποδοσφαίρου.
Για τον σχεδιασμό του ετήσιου προπονητικού προγράμματος πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες και τα δεδομένα που υπάρχουν σε κάθε αναπτυξιακή φάση των μικρών αθλητών:
Η πρώτη φάση αναφέρεται στην ηλικία, τα προσόντα, την σωματοδομική ανάπτυξη και την αξιολόγηση των ιατρικών τεστ που δείχνουν την ομαλή εξέλιξη της ανάπτυξης και υγείας του μικρού αθλητή.
Στον αγωνιστικό τομέα γίνεται αξιολόγηση με εργομετρικά τεστ, που δείχνουν την προσαρμογή στα προπονητικά ερεθίσματα που δέχεται ο αθλητής και την πρόοδο που παρουσιάζει.
Η δεύτερη φάση αναφέρεται κυρίως στα κοινωνικά, οικογενειακά, σχολικά ψυχαγωγικά και διατροφικά ερεθίσματα, που διαμορφώνουν την ψυχολογία.
Σημαντικό ρόλο στην πρόοδο του μικρού αθλητή παίζει και η παρουσία και συμπεριφορά του γονιού.
Ο γονιός στις μικρές κυρίως ηλικίες αποτελεί μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, συνεργάζεται με τον προπονητή, όταν απαιτείται, αλλά με την προϋπόθεση ότι οι ρόλοι και των δύο είναι διακριτοί και κατανοητοί.
Ο προπονητής στις μικρές ηλικίες μπορεί ποιο εύκολα να προσεγγίσει το παιδί και τους γονείς και με καλή σχέση και συνεργασία να ενημερώνεται για την σχολική του πρόοδο και την εν γένει συμπεριφορά του στο οικογενειακό και προσωπικό του περιβάλλον.
Επίσης η αρμονική συνεργασία προπονητή – γονιού μπορεί να συμβάλλει θετικά στην επίλυση σοβαρών προβλημάτων που εμποδίζουν την πρόοδο και επηρεάζουν άμεσα τον εσωτερικό κόσμο του παιδιού.
O προπονητής κατευθύνει και ελέγχει την εκπαιδευτική διαδικασία και ο γονιός πρέπει να γνωρίζει τα όρια και το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει.
Η επίτευξη των στόχων του παιδιού εξαρτάται κυρίως από το πόσο γρήγορα ο γονιός αντιλαμβάνεται ότι ο ρόλος του είναι καθαρά συμβουλευτικός και περιορίζεται αποκλειστικά και ΜΟΝΟ στον εξωαγωνιστικό τομέα.
Οι γονείς – όπως και οι παίκτες – πρέπει να ενημερώνονται για τον τρόπο λειτουργίας της ακαδημίας όπως αυτός πιστοποιείται και μέσα από τον εσωτερικό κανονισμό.
Οι γονείς επιβάλλεται να παρακολουθούν σεμινάρια παιδοψυχολογίας – παιδαγωγικής – επικοινωνίας – διατροφής – κανονισμών παιδιάς κ.α. που πρέπει να διοργανώνει ο Σύλλογος.
Η ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΚΡΙΤΟΙ ΡΟΛΟΙ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ & ΓΟΝΙΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΣΩΣΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ!!!!!
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΣΤΟ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΘΕΤΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟΣ!!!!
πηγή:Tάσος Δημητρίου Ενωσιακός Προπονητής Ε.Π.Σ Αθηνών,minifootballnews.gr