Γράφει ο Τάσος Δημητρίου*

Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο η αξιολόγηση και η επιλογή των αυθεντικών ταλέντων πρέπει να στηρίζεται σε διάφορα κριτήρια που να καθοδηγούν σωστά τους υπευθύνους προπονητές που ασχολούνται με αυτήν την διαδικασία.

Οι ανιχνευτές ταλέντων πρέπει να λαμβάνουν υπ΄όψη τους κατά πρώτο λόγο την αγωνιστική ευφυΐα, την προσωπικότητα και την ταχύτητα της σκέψης και της έκφρασης, επειδή αυτά τα στοιχεία είναι πολύ δύσκολο να επηρεαστούν από την διαδικασία της εκπαίδευσης.

Αντίθετα οι τεχνικές ικανότητες με σωστές διαδικασίες εκμάθησης και συγκεκριμένους στόχους είναι δυνατόν να βελτιωθούν. Τα κριτήρια που έχουν θεσπιστεί από τους ειδικούς του ποδοσφαίρου για την αξιολόγηση και επιλογή των αυθεντικών ταλέντων είναι τα παρακάτω:

ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΥΦΥΙΑ

Ο παίκτης πρέπει να  αντιλαμβάνεται τις καταστάσεις του παιχνιδιού, να προβλέπει την εξέλιξη τους και ανάλογα να  αυτοσχεδιάζει τις ενέργειες του και να τις εκτελεί σε  συνεργασία  με τους συμπαίκτες του. Να έχει διάθεση για συνεργασία και να επιλέγει λύσεις ανάλογα με την περίπτωση, μη αναμενόμενες από τον αντίπαλο.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

Ο χαρισματικός παίκτης πρέπει να είναι κοινωνικό άτομο και να ξεχωρίζει από τους άλλους για τις  ηγετικές του ικανότητες.  Επίσης πρέπει να έχει νοοτροπία νικητή, να έχει θάρρος και θέληση, να παίρνει  πρωτοβουλίες μέσα στο παιχνίδι και να εκτελεί με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα κάθε ενέργεια. Να είναι σοβαρός και πειθαρχημένος, να έχει ήθος, να είναι επικοινωνιακός, να είναι συνεργάσιμος και να συμβάλλει στην δημιουργία ανθρώπινων σχέσεων.

ΤΕΧΝΙΚΗ – ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑ

Κάθε αυθεντικό ταλέντο πρέπει να χειρίζεται με μεγάλη ευχέρεια την μπάλα με όλα τα μέλη του σώματος( πόδια, κεφάλι, στήθος κ.α.) όχι μόνο χωρίς πίεση αντιπάλου, αλλά και σε αγωνιστικές συνθήκες(πίεση χώρου και χρόνου). Ο ανταγωνιστικός παίκτης υψηλού επιπέδου πρέπει να χειρίζεται με μεγάλη ικανότητα την μπάλα κάτω από την πίεση του χώρου και του χρόνου και να επιβάλλεται σε όλες τις συνθήκες και καταστάσεις στον αγωνιστικό χώρο.

ΤΑΧΥΤΗΤΑ

Επειδή το σύγχρονο ποδόσφαιρο εκφράζεται από την ταχύτητα πρέπει το ιδανικό ταλέντο να έχει την ικανότητα να σκέφτεται και να εκφράζεται γρήγορα και αποτελεσματικά μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Να έχει μεγάλες επιδόσεις στις φυσικές του ικανότητες (ταχύτητα αντίδρασης, δρομική ταχύτητα, ταχύτητα ενέργειας- γρήγορη εκτέλεση κινήσεων στο παιχνίδι) και πάντα σύμφωνα με τα δεδομένα της ηλικίας που αξιολογείται. Η αναζήτηση ταλέντων πραγματοποιείται συνήθως μέσα από προπονήσεις δοκιμών για μία εβδομάδα σε κάποιο σύλλογο που ενδιαφέρεται να εντάξει στην δύναμη του κάποια αυθεντικά ταλέντα. Πολλές φορές όμως αυτή η διαδικασία δεν αποδίδει εάν δεν υπάρξει συνέχεια στην αξιολόγηση των ταλέντων με συνεχή παρακολούθηση και στις ομάδες τους σε προπονήσεις και σε αγώνες.

Επίσης πρέπει να υπάρχει συνεχής επικοινωνία και ενημέρωση από τον προπονητή της ομάδας του για την αγωνιστική συμπεριφορά του παίκτη καθώς και για τον τρόπο και το πρόγραμμα της εκπαίδευσης. Επίσης σημαντική είναι και η επικοινωνία με τους γονείς για πληρέστερη εικόνα για τον νεαρό αθλητή. Η μέση διάρκεια εκπαίδευσης ανέρχεται στα 10 χρόνια. Γι’ αυτό η ανίχνευση αρχίζει πολύ νωρίς. Οι μεγάλες και οργανωμένες ακαδημίες διοργανώνουν αθλητικά εβδομαδιαία camp για παιδιά 6-10 ετών για μια πρώτη επαφή με τα ταλέντα. Στην συνέχεια τα παιδιά που ξεχωρίζουν παρακολουθούνται από ειδικούς σκάουτερς και μετά από 6μήνες ή και ένα χρόνο, καλούνται ξανά για να αξιολογηθούν εκ νέου. Μέχρι την ηλικία των 12 ετών το τεχνικό επιτελείο της κάθε ομάδας πρέπει να έχει αποφανθεί εάν κάποιο από τα παιδιά που έχουν αξιολογηθεί είναι αυθεντικό ταλέντο και πρέπει να αποκτηθεί από τον σύλλογο.

ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ

Δύο φορές τον χρόνο (Δεκέμβριο – Απρίλιο) στα ταλέντα πρέπει να γίνονται διάφορα tests για να αξιολογείται η πρόοδος καθώς και αν υπάρχει βελτίωση στις αδυναμίες.

Τα βασικά στοιχεία που πρέπει να αξιολογούνται είναι:

-Φυσικές Ικανότητες (ταχύτητα 10μ, επιτάχυνση 10-30 μ., ευλυγισία, αλτικότητα, αερόβια ικανότητα, συναρμογή κ.α.)

-Τεχνική (Σταματήματα και υποδοχή της μπάλας, σουτ, κεφαλιά μεταβίβαση,ντρίπλα, σέντρα, ταχύτητα κίνησης με την μπάλα κ.α.)

-Παιχνίδι 1:1, υποστήριξη στην άμυνα, αμυντική στάση, ατομική αμυντική συμπεριφορά, παρεμπόδιση της επιθετικής οργάνωσης των αντιπάλων κ.α.

-Διάθεση και ικανότητα για συνεργασία με τους συμπαίκτες, παρατήρηση του χώρου, αίσθηση χρόνου για αλλαγή θέσεων κατά την διάρκεια του αγώνα.

– Αξιολογείται εάν ο παίκτης έχει ισχυρή προσωπικότητα, νοοτροπία νικητή, ηγετικά προσόντα, αγωνιστική διάθεση, συνέπεια, άριστη συμπεριφορά, μαθητική πρόοδο καθώς και το καλό οικογενειακό περιβάλλον.

Αλλά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπ΄όψη σε ένα αυθεντικό ταλέντο είναι:

Η χρήση δύο ποδιών, ικανότητα μάθησης και αφομοίωσης, αντοχή σε μεγάλη πίεση για την επίτευξη υψηλών στόχων, ποδοσφαιρική δημιουργικότητα, ψυχραιμία, πειθαρχία, συνέπεια, εξωαγωνιστική συμπεριφορά, εμφάνιση, σεμνότητα, υπακοή στους κανόνες λειτουργίας της ομάδας.

Η επιλογή των ταλέντων δεν πρέπει να γίνεται με βάση τις προσωρινές σωματικές ικανότητες, αλλά με βάση τη συμπεριφορά στο παιχνίδι.

Τάσος Δημητρίου
Ενωσιακός Προπονητής
της Ε.Π.Σ. Αθηνών

πηγή:https://www.football-academies.gr